“His beauty shall in these black lines be seen, and they shall live, and he in them still green.” – William Shakespeare.
Al geruime tijd ben ik een groot liefhebber van het (gespierde en afgetrainde) mannelijk lichaam. There, I said it. Het is waar. Wellicht ben ik om deze reden zo verzot geraakt op Renaissance beelden. De David sculpturen van Bernini of Michelangelo zijn voor mij het toonbeeld van mannelijke schoonheid. En ja, ik ben mij zeer bewust van het feit dat dit niet altijd op de realiteit gebaseerd is. Ik weet het niet. Het zijn de gespierde armen, de lijnen die deze in de ruimte creeëren, de afgekaderde blokjes op de buik. Eigenlijk kan ik het niet goed uitleggen, ik hou van het gevoel van sterke schouders, een brede rug, nog bredere armen. Het is mijns inziens het toppunt van esthetiek en schoonheid.
Toen ik afgelopen jaar in München was, in de Glyptotheek (een museum gewijd aan sculpturen) was ik ook verrukt toen ik de Barberini Faun (circa 220 v. Chr.) in het echt zag:
Bron afbeelding (Glpythotek, München)
De sculptuur werd in 1625 gevonden in Rome, in de buurt van het Castel Sant’Angelo. Het werk is een Grieks origineel, maar miste bij de vondst heel wat ledematen: een rechterbeen, delen van beide handen en delen van het hoofd. Het beeld heeft dus heel wat restauraties ondergaan. Echter, door het levendige werk aan het oppervlak (de huid) en de manier waarop het haar is vormgegeven, is te zien dat het een Hellenistisch -dus Grieks- werk is. Er is bijzonder veel en goed werk verricht aan de kleinste details.
De sculptuur stelt een satyr voor. Doorgaans werd de god Dionysus vergezeld door satyrs: menselijke wezens met dierlijke elementen zoals een staart, hoorns en puntige oren (hier niet te zien door de bos haar). Ook de bloemenkrans op het hoofd van de satyr wijst op het feit dat hier niet zomaar een laveloze, slapende jongeman ligt, maar dat het gaat om een mythisch figuur.
Waarschijnlijk op een kleed gezonken na al het dansen en drinken zien we een gespierde jongeman wijdbeens en uitgeteld liggen. De pose is ontzettend dramatisch en dynamisch, maar weloverwogen en berekenend met rechte en diagonale lijnen. Hoewel het lichaam nauwelijks gespannen is, wekt de expressie op het gezicht toch op beweging: zijn ogen staan fronsend, de mond is een beetje geopend. Ademt de jongeman diep in en uit omdat hij net goed ligt na de bedwelmende dranken en het dansen? Kreunt hij licht omdat hij zich comfortabel probeert te maken?
In elk geval nodigt het beeld mijns inziens uit om omheen te lopen, van dichtbij te bekijken en het liefst van alles zou ik gewoon eens met mijn hand over het gebeeldhouwde lichaam gaan, het gladde marmer aanraken en de gehakte en gepolijste spieren voelen terwijl ik zacht en glimlachend om dit meesterwerk heen loop…
1 Comment