Ik ben altijd dingen aan het doen die ik nog niet kan, om zo te leren hoe ik ze moet doen.
Een aantal jaar geleden, toen ik nog in België woonde, hing er een replica van dit schilderij bij ons in de hal. Telkens als ik binnenkwam, zag ik dit gezellige terras bij nacht. Ik kon er uren naar staren. Vele jaren later tijdens mijn periode bij het Kröller-Müller zag ik het werk voor het eerst in het echt.
Ik was al wel een redelijk grote liefhebber van het werk van Vincent van Gogh. Zijn pasteuze manier van schilderen en de drift en noodzaak die in veel van zijn werk zit, spreken mij nog steeds erg aan. Ik bedoel daarmee dat Van Gogh intrinsiek moest schilderen van zichzelf. Hij had geen andere keuze, al vond iedereen hem in zijn eigen tijd een rare kwibus. Vincent werd gekweld en zat zichzelf soms enorm in de weg. Dit is vooral te lezen in de talloze brieven die hij naar zijn broer of naar bevriende kunstenaars stuurde. Wat mij zo fascineert, is zijn gave om, ondanks zijn depressie en de donkere wolken in zijn hoofd, zulk mooi, kleurrijk en sereen werk te maken. Caféterras bij nacht is daar voor mij een voorbeeld van.
In de details van Van Gogh’s werken zitten veel hints naar zijn manier van werken: de pasteuziteit, de dikke laag verf, de snelle kwaststreken, de diverse kleuren naast en op elkaar. Van veraf lijkt het een glad geheel maar dichtbij gebeurt er op het doek van alles.
Wat het meest in het oog springt, is het sterke contrast tussen de warme gele, groene en oranje kleuren onder de luifel en het diepe blauw van de sterrenhemel, dat nog wordt versterkt door het donkerblauw van de huizen op de achtergrond. Blijkbaar heeft Van Gogh de sterren precies zo geschilderd als ze die nacht te zien waren. Ook dit spreekt van het perfectionisme wat Vincent had. En van zijn ongekende talent.
